Nie daj się oszukać!
Pomimo wielu apeli policji nadal zdarzają się osoby wykorzystywane przez oszustów. Przestępcy stosują coraz to bardziej pomysłowe metody, by dotrzeć nie tylko do seniorów. Ofiarą oszustów padają także młodsi, przekonani chęcią szybkiego zysku czy podjęcia ryzyka. Policjanci ostrzegają przed oszustami działającymi za pośrednictwem portali społecznościowych. Sprawcy, którzy najczęściej posiadają wiele fałszywych kont/profili, podają się w Sieci np. za amerykańskich żołnierzy. Tworzą od podstaw swoją internetową tożsamość, aby następnie zdobyć zaufanie potencjalnych ofiar i w konsekwencji wyłudzić od nich pieniądze Pamiętając o kilku podstawowych zasadach, możemy uniknąć utraty naszych często oszczędności życia.
Oszuści nieustannie modyfikują swoje sposoby działania. Wielu z nich wykorzystując komunikatory społecznościowe podszywa się pod naszych znajomych. Inni dzwonią podając się za przedstawicieli banków czy innych instytucji finansowych. Wszyscy komunikują się tak, aby wzbudzić w nas zaufanie i uśpić naszą czujność. W ten sposób podajemy swoje numery kont, udostępniamy kody blik. Natomiast, kiedy rozmowa się kończy uświadamiamy sobie, że to mógł być oszust, a po sprawdzeniu stanu konta jesteśmy już o tym przekonani. Dzieje się też tak, kiedy robimy zakupy przez internet. Zamiast zakupionego towaru w przesyłce jest zupełnie coś innego lub w ogóle zakupiony towar nie jest dostarczony, a pieniądze trafiły już na konto oszusta.
Zawierając nowe znajomości, należy być ostrożnym. Zwłaszcza jeśli poznana przez Internet osoba prosi nas o pieniądze. Oszuści działają według pewnych schematów. Zazwyczaj unikają rozmów telefonicznych. Unikają też wskazywania miejsc, z których pochodzą, ich konta na profilach społecznościowych nie zawierają żadnych informacji osobistych, zdjęć z rodziną, miejsca pracy, zamieszkania. Poprzez regularny kontakt i przedstawianie fałszywych historii z życia zdobywają zaufanie ofiary, a następnie proszą o pomoc finansową na zakup biletu lub na pokrycie opłat za przesłanie paczki. Oszuści cały czas modyfikują swój sposób działania. Dlatego też tylko nasza ostrożność, czujność i dystans do przekazywanych informacji spowodują, że nie staniemy się kolejną ich ofiarą.
Aby nie paść ofiarą takiego oszustwa należy:
- potwierdzać tożsamość „znajomych”, którzy piszą do nas przez internetowe komunikatory - najlepiej zadzwonić do takiej osoby. Wykonanie takiego połączenia zajmie nam kilkadziesiąt sekund, a tym samym zyskamy pewność, że nasz znajomy rzeczywiście jest w potrzebie i to właśnie jemu, a nie oszustowi przekazujemy pieniądze,
- sprawdzać dane transakcji przed jej zatwierdzeniem w aplikacji bankowości mobilnej (przestępca nie skorzysta z kodu, dopóki nie potwierdzimy transakcji na naszym telefonie),
- chronić swój telefon, a szczególnie PIN do aplikacji mobilnej banku.
- podczas zakupów pamiętajmy, aby zawsze kierować się ograniczonym zaufaniem do sprzedającego,
- przed zakupem w wirtualnym sklepie sprawdźmy jego rzetelność. Zwracajmy uwagę, czy sklep podaje swój adres i numer telefonu. Wtedy, w razie jakichkolwiek wątpliwości, możemy tam zadzwonić,
- kupując na aukcji internetowej sprawdźmy komentarze o sprzedającym. Brak komentarzy pozytywnych lub ich niewielka liczba powinny wzbudzić naszą szczególną czujność,
- przy płaceniu kartą płatniczą zwracajmy uwagę, czy połączenie internetowe jest bezpieczne i czy przesyłane przez nas dane nie zostaną wykorzystane przez osoby nieuprawnione. Korzystajmy z uznanych portali płatniczych a przed potwierdzeniem przelewu upewnijmy się czy ten sam numer rachunku widnieje na zamówieniu.
- pamiętajmy by nie zapisywać haseł i nie zapamiętywać ich w przeglądarkach internetowych. Istnieje ryzyko że hasła zostaną bez naszej wiedzy odczytane,
- przed dokonaniem przelewu, sprawdźmy na stronie NBP czy numer konta podany przez sprzedającego, odpowiada miejscu siedziby firmy/zamieszkania, a nie znajduje się np. zagranicznym banku.
- zazwyczaj można też zamówić towar z opcją płatności przy odbiorze, Niektóre serwisy ogłoszeniowe nie weryfikują bowiem danych sprzedającego, jego historii i wiarygodności. Rozważmy zakupy w swojej okolicy, gdzie możemy spotkać się ze sprzedawcą osobiście i obejrzeć przedmiot.
Jedną z metod wśród przestępców jest oszustwo "na amerykańskiego żołnierza”. Oszust wyszukuje w Internecie samotne osoby, po czym nawiązuje z nimi kontakt. Posługując się zdjęciami z sieci, przedstawia się jako amerykański żołnierz, który aktualnie jest poza granicami swojego kraju. Oszust poprzez regularny kontakt i przedstawienie fałszywych historii z życia zdobywa zaufanie ofiary, a następnie prosi o pomoc finansową na zakup biletu lotniczego do Polski lub bardzo drogie leczenie. Gdy ofiara oszustwa prześle pieniądze na konto przestępcy, zostaje bez ukochanego i bez pieniędzy.
mł. asp. Aneta Kotynia